Taoizm

[admin2]

Taoizm, Çin'in en büyük ve en eski din­lerinden biridir. Milattan altı asır önce zu­hur eden bu din bugüne kadar varlığını ko­rumuştur. Tabii hayata dönüş, medeniyete karşı pasiflik esasına dayanan Taoizm, ger­çeğin tek olduğunu kabul eder Bir düzen ve birlik ilkesi vardır, bu ilke sır doludur ve ad-landınlamaz; hem aşkın, hem içkindir; bu ilkeye Tao, yani "Yol" denir. Taoizm, haya­tın iksirini ve ebediyetin sırrını ararken bin­lerce yıl önce Kimya ilminin gelişmesine Önemli katkıda da bulunmuştur.

Çin düşüncesinde ve Çin tarihinde mey­dana gelen olaylarda ikibin yıl süre söz sa­hibi olan ve inanç esaslarının çok eski za­manlara ait olduğu söylenen Taoizmin ku­rucusunun M.Ö. 507 yılında doğan Lao-dzı olduğu sanılıyor.

Milattan önce dördüncü ve üçüncü asır­larda yaşayan Cuang-dzı, Lao-dzı'ın sema­vi bir muallim olduğunu iddia ederek, kita­bını şerh ederken kendi felsefesinden de ila­velerde bulundu.

Özellikle Han'lar çağında Örgütlenen Taoizm, ilk önce Che Şuan dağlık bölgele­rinde gelişti. Miladın 142. yılında Şang Ta-oling, rabbından kendisine vahiy geldiğini ve Taoizm'de reform yapmakla görevlendi­rildiğini iddia etmiştir. Böylece Taoizm'i kendisinden sonra gelen ve sülalesinden olan semavi muallimlere bağladı.

Miladi ikinci yüzyılda ortaya çıkan Tai-Ping hareketi sebebiyle halk arasında yayıl­dı. Semavi muallimlerin bu yayılmada önemli rolü oldu.

M. 220 yılında Çinliler üçe ayrıldılar, aralarında dini ve ırki farklılıklar zuhur et­ti.

Miladi üçüncü ve dördüncü yüzyılda Modern Taoizm ortaya çıktı. (M. 406-477) arasında yaşayan Reformcu Lo Hiu Şing, Taoizm'e ait tüm mukaddes kitapların kilise kanunu mefhumunu tesbit etti.

Tang (618-907) ve Ming (1368-1644) sülalelerinin kurucuları halkın desteğini ka­zanmak için, Taoizm'in gaybden haber al­ma iddiasını metod edindiler.

Semavi Muallimler olan şimdiki Şang sülalesi mensupları, aslen Han Oğullan za­manında zuhur eden ilk Semavi Muallim Şang Tao Ling'in torunları olduklarını ileri sürerler.



Temel Düşünce ve inançları


İlah hakkındaki düşünceleri: îlah, sessiz, suretsiz, ebedi, varlığı başkasının varlığın­dan daha önce, varlıkların aslı ve ruhu bu varlıklarda bulunan bir varlıktır. Tao, mut­lak var olandır, kâinatın muradıdır. Kâinat­tan ayrı olmayıp esasıdır. Bütün varlıklar kendisinden kaynaklanmaktadır. Vahdet-i vücuda inanırlar. Yaratan ve yaratılan aynı şeydir. Birbirinden ayrılmayan parçalardır. Ayrılması demek yok olması demektir. îlah hakkındaki görüşleri, yaratanın varlıklar içinde hulul ettiğine ve ancak hulul yoluyla bu varlıkları etkilediğini savunan hulul mezhebine çok yakındır.

Göklerde ve yerde tüm varlıkların hayat, faaliyet ve hareket aslı olan büyük semavi kanuna inanırlar.

Cuang-dzı'ye göre insan, dünyaya kâi­natla beraber gelmiştir. însan Allah'ı sever. Ancak Allah'ın geldiği kaynağı daha fazla sever. Buna göre, Allah'tan önce varlık inancını taşıdıkları da görülür.



Dini törenler ve Taoist ayinler:


Chioo ayini en eski ayindir. Toplumun ilahla iliş­kisini yenileme manasında olan bu ayin Ta-iwan'da hâlâ yapılmaktadır. Kâhinlerin gö­reve başlaması ve ilahların doğum günle­ri ylc ilgili ayinleri de vardır. Bazı kâhinler cenaze, doğum ve evlenme münasebetleri­ne mahsus ayinler yaparlar.

Ayinlerinden biri de hastayı tedavi ayi­nidir. Hasta sessiz bir odaya alınarak halini ve işlediği günahlarını düşünmesi için bir süre bırakılır. Bu tedavide bazı aracılar da kullanılır. Bu aracılar uzun süre konsantre olarak ilahların, ölülerin veya yakınların görüşlerini kendisine ilettiklerini ileri sü­rerler. Taoist ayinlerde tütsü esastır. Aynca hançer, sihirli su, müzik, maske ve mukad­des kitaplara da başvururlar.